Yazar: VOLKAN UNAN
Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ MERAL BALCI
Yer Bilgisi: Marmara Üniversitesi / Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü / Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Anabilim Dalı
Konu: Tarih
Yüksek Lisans Tezi (2018)
Özet: “Osmanlı İmparatorluğu döneminde ‘millet-i sadıka’ olarak anılan Ermenilerin, imparatorluğun son dönemlerinde çeşitli sebepler dolayısıyla, bir kısmının devlete karşı yıkıcı faaliyetlerde bulunduğu bilinmektedir. Birinci Dünya Savaşı dönemi, onu izleyen Millî Mücadele ve Lozan Konferansı dönemlerine kadar bu tutum ne yazık ki az veya çok devam etmiştir. Çalışmada bahsedilen dönemlerden sonra tekrar Osmanlı Dönemi’nde olduğu gibi Cumhuriyet Dönemi’nde de aynı sorunları yaşamak istemeyen Türk Devleti’nin Ermenilere karşı bakış açısı ve tutumu yansıtılmaya çalışılmıştır. Bu bakış açısı ve tutumu aktarmak için dönemin ön plana çıkan gazetelerinden Cumhuriyet Gazetesi, Kurun Gazetesi ve İkdam Gazetesi’ne yer verilmiş, konuyu pekiştirmek adına farklı bölümlerde de olsa yine gazeteler aracılığıyla basındaki Ermeni algısı resmedilmiştir. Gazetelerin yanında dönemin öne çıkmış şahsiyetleri de dönemin Ermeni algısını anlamada yararlı olacaktır. Bu bağlamda başta olmak Millî Mücadele’nin önderi T.C.’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, Millî Mücadele yıllarının Batı Cephesi komutanı T.C.’nin ilk başbakanı İsmet İnönü, yaşantısı ve görevleri icabı Ermenilerle sıkça teşrik-i mesaide bulunmuş Doğu Cephesi Komutanı T.C.’nin ilk muhalefet lideri Kazım Karabekir ve son olarak yine Millî Mücadele’nin önemli isimlerinden belirtilen yıllar içerisinde çeşitli bakanlık ve başbakanlık görevlerini ifa etmiş olan Celal Bayar’ın Ermenilerle ilgili değerlendirmeleri ve düşüncelerine yer verilmiştir. Yazılan kitaplar da devletin kontrolü altında basıldığından veya başka bir açıdan bakıldığında toplatılmasına sakınca görülmediğinden önem arz etmektedir. Çalışmada konu ile ilgili malumat veren çalışmanın konusunun anlaşılması konusunda pekiştirici bir görev üstlenen Taşnak-Hoybun, Yeni Türk Devleti’nin Harici Siyaseti, Ermeniler ve İran, Güneysel Kafkas Federasyonu adlı eserlere de yer verilmiştir. Kitapların izahatları içinde bulunulan konjonktüre göre değerlendirilerek gerekli açıklamalar yapılmıştır. Son olarak ise Türkiye’de yaşayan ve farklı alanlarda kimliğiyle ön plana çıkmış Ermenilerin kısa biyografileri sunulmuştur. Bu sunumdan kasıt Türkiye’de yaşayan Ermenilerin ne derece toplumsal statü içerisinde ve hangi kademelerde yer alabildikleridir.”