Yazar: YÜKSEL KABADAYI
Danışman: DOÇ.DR. HALUK SELVİ
Yer Bilgisi: Sakarya Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Anabilim Dalı / Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
Konu: Tarih
Yüksek Lisans Tezi (2006)
Özet: “Osmanlı Devleti’ni hem de Türkiye Cumhuriyetini uzun süre meşgul eden Ermeni Sorununda İngiltere önemli bir rol oynamıştır. İngiltere’de yayınlanan The Times Gazetesinde çıkan haberler bu konu hakkında bize önemli bilgiler vermektedir. Bu sebeple The Times’da çıkan haberler araştırmaya değer görülmüştür. Bu araştırmanın konusu, The Times Gazetesinde Ermeni Sorunu hakkında 1896-1897 yılları arasında yayınlanan haberleri içine almaktadır. Bu haberler, Ermeni olaylarının başlamasında ve Avrupa Devletlerinin soruna müdahalesinde, İngiltere Hükümetinin ve İngiliz halkının faaliyetlerinden bahsetmektedir. Burada yayınlanan yazılar İngiltere Hükümetinin, İngiliz siyasetçilerinin, Hıristiyan din adamlarının ve İngiltere’deki Ermenilerin görüşlerini anlatmaktadır. Bu araştırmada 1896-1897 yıllarına ait olan The Times Gazete haberleri, Eski İngilizce denilen İngilizce ile yazılmıştır. Cümleler çok uzun alınmış, bugün kullanılmayan birçok kelime kullanılmıştır. Tercüme yapılırken çeşitli sözlüklerden faydalanılmış, uzun cümleler anlaşılır kısa cümleler haline getirilmiştir. Tarihi deyimler ve yer adlarının aslına dokunulmadan tercümeleri yapılmıştır. Tercümeler dışında Türk-İngiliz ilişkilerinin, Ermeni sorununun başladığı yıllardaki ilk durumu ve meydana gelen değişiklikler anlatılmıştır. İngiltere’de yapılan mitinglerin ve bu mitinglerde toplanan yardımların Ermeni sorununun büyümesinin önemli sebepleri arasında olduğu görülmüştür. İngiltere’nin bu sorunu kullanarak ülke içinde birlik ve beraberliği sağladığı, ülke dışında da kendisini Hıristiyanların koruyucusu, insanlık adına hareket eden şerefli bir millet olarak göstermeye çalıştığı anlaşılmaktadır. The Times Gazetesinde yayınlanan haberlerin objektiflikten uzak tamamen İngiltere Devleti’nin menfaatlerine dayalı olduğu görünmektedir. İngiltere Ermeni sorununu, değişen siyasetine bağlı olarak Osmanlı Devletinden toprak koparmak için kullanmaya başlamıştır. Bu siyasetinde, Rusya’nın Akdeniz’e inmesini engellemek için kendi kontrolünde Anadolu’da bir Ermeni Devleti kurmayı düşünmüştür. Bunun içindir ki, Ermenilerin Osmanlı Devletine karşı yapmış olduğu faaliyetlerde onların yanında yer almış, sürekli olarak Osmanlı Hükümetini ve Sultan Abdülhamid’i suçlamıştır. The Times’ın gazete haberlerinde Müslümanların mağduriyeti ile ilgili hiçbir haber bulunmamaktadır. The Times Gazetesi bu yıllarda, İngiliz Hükümetinin resmi yayın organı gibi görev yapmaktadır. İngiltere’nin gerçek niyetlerini ve uygulamak istediği siyaseti bu haberlerde açıkça görmekteyiz. İngiltere Ermeni Sorununu bir Avrupa sorunu haline getirmek için büyük çaba sarf etmiş ve bunu da başarmıştır. Bu haliyle The Times Gazetesi haberleri, İngilizlerin Ermeni siyasetinin en önemli belgeleri arasında yer almıştır. Bu tercümelerin Ermeni sorunu ile ilgilenen Türk araştırmacılara da fayda sağlayacağını ümit ediyorum.”
Anahtar Kelimeler: The Times, Ermeni Sorunu, Sultan Abdülhamid, Osmanlı Devleti, Gladstone