Yazar: MEVLÜT YÜKSEL
Danışman: Y.DOÇ.DR. CEMİL KUTLU
Yer Bilgisi: Atatürk Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Anabilim Dalı
Konu: Tarih; Türk İnkılap Tarihi
Yüksek Lisans Tezi (2006)
Özet: “Bu çalışma, Kafkasya ve Anadolu bağlantısı üzerinde önemli bir stratejik konuma sahip olan Erzurum’un I. Dünya Savaşı sonrasında Rus işgaline düşmesini konu almaktadır. Kafkasya Cephesi Doğu Anadolu Bölgesi’nde, bu bölge için tarihi emelleri olan, Rusya’ya karşı önemli muharebelerin verildiği bir cephedir. Rus Kafkas Ordusu, I. Dünya Savaşı’nın başlangıcından itibaren Kafkas Cephesi’nde, özelikle Erzurum’a yönelik son derece ciddi taarruzlarda bulunmuş ve bunun sonucunda önemli muharebeler meydana gelmiştir. Özellikle Erzurum’un doğu, kuzey ve kuzey doğusunda meydana gelen bu savaşlarda 3. Ordu, güçlü Rus taarruzlarına karşı önemli ve başarılı mücadeleler vermiştir. Sonuçta 1916 yılı başında iyice zayıflamış olan 3. Ordu, güçlü Rus taarruzlarına karşı koyamayarak karargâhı olan Erzurum’u boşaltmak zorunda kalmıştır. Bunun üzerine 16 Şubat 1916’da Erzurum Rus işgaline düşmüştür. Ruslar tarafından Erzurum işgal edildikten sonra Rus Orduları batı, güney ve kuzey istikametinde önemli yollara hâkim olmuşlar ve bu cephedeki işgalleri hız kazanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Erzurum, Doğu Anadolu, Çarlık Rusya, 3. Ordu, Rus Kafkas Ordusu, Kafkas Cephesi, I. Dünya Savaşı, Ermeniler