Yazar: DİLAVER DURAKŞAHİN
Danışman: PROF.DR. SADIK SARISAMAN
Yer Bilgisi: Afyon Kocatepe Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Anabilim Dalı
Konu: Tarih
Yüksek Lisans Tezi (2006)
Özet: “Bu çalışmamızda, H.16 Şaban 1336-12 Safer 1338 (M.1917-1919) yıllarını içeren 652 Numaralı Karahisar-ı Sahib Şer’iye Sicili incelenmiştir. Şer`iye sicillerinin şehir tarihleri açısından taşıdığı önemden dolayı, çalışmış olduğumuz Karahisar-ı Sahib şer’iye sicilinde bulunan 264 adet belge basit transkripsiyon ile günümüz alfabesine çevrilerek belli bir plan dahilinde tasnife tabi tutularak değerlendirilmiştir. Defterden, Karahisar-ı Sahib’in idari ve fiziki yapısı ile ilgili olarak merkeze bağlı kazalar, merkez kaza ve diğer kazaların nahiye, köy ve mahalle isimleri ile bazı yer isimlerini tespit etmek mümkün olmuştur. Defterde, Ermeniler’den bahseden belgeler de yer aldığından Karahisar-ı Sahib’de yaşayan Ermeniler’in bulunduğu mahalleler, kullandıkları Türkçe sülale isimleri ve Türkçe şahıs isimleri tespit edilmiştir. Ayrıca Ermeniler’in vasi, vekalet, veraset, nafaka davaları da incelenmiştir. Bu tarihlerde Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı’nın etkisi ile siyasi ve ekonomik yönden sıkıntı içerisindedir. Bu vesile ile Karahisar-ı Sahib halkı da ekonomik sıkıntıya girmişlerdir. Belgelerin çoğunun içeriğinde ekonomik sıkıntıya dayalı meseleler vardır. Bu durum terekelerde belirtilen eşya ve maldan da anlaşılmaktadır. Çalışmamız, XX. yüzyılın başları gibi önemli bir zaman diliminde, Afyonkarahisar’ın sosyo-ekonomik ve etnik durumuna ışık tutması açısından son derece önemlidir.”