TAHA NİYAZİ KARACA – “BÜYÜK OYUN” İÇİN KRİTİK YIL: 1875

Yazı: ermenisorunu.gen.tr  ///  02.12.2019


Ermeni Meselesi'nde bir dönüm noktası olan 93 Harbi'nin sebepleri arasında 1875 yılının önemi nedir?

 

1875 yılında Bosna-Hersek’te başlayan ayaklanmalar önce Bulgaristan’a, sonra diğer Balkanlı milletlere sıçrayarak büyük bir kırılmaya sebep oluyor. 1875 yılı aynı zamanda Osmanlı Devleti’nin “tenzil-i faiz” (faiz indirimi) kararı almasıyla İngiltere ve Fransa gibi büyük devletlerin borsa ve bankacılık sektörlerinde ekonomik bir krize sebep oluyor. 1874 yılında iktidardan düşüp muhalefete geçen Gladstone için bu durum kaçırılmaz bir ajitasyon fırsatı yaratıyor. Gladstone’un finans sektörünü bir organizasyon içerisine sokarak başlattığı propagandalarla İngiltere tarihinde ilk kez yabancı bir ülke, yani Osmanlı, sokağa dökülen halk tarafından protesto ediliyor. Bu tarihe kadar normal seyreden İngiltere-Osmanlı ilişkileri böylece bozulmuş oluyor ve bunu fırsat bilen Rusya Osmanlı’ya savaş açıyor.