Yazar: LOKMAN SAZAN
Danışman: PROF. DR. ARUSYAK YUMUL
Yer Bilgisi: İstanbul Bilgi Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Kültürel İncelemeler Anabilim Dalı
Konu: Sosyoloji; Tarih
Yüksek Lisans Tezi (2014)
Özet: “Bu çalışma yüzüncü yıldönümüne girmekte olan 1915 Ermeni Soykırımı’nın, mikro anlamda, Derik’te yerel halk tarafından, Ermeniler ve Kürtler. , hatırlama biçimleri ve bu yönde gelişen karşılıklı ilişkiler incelenmeye çalışlışmıştır. Çalışmanın amacı, özellikle genel bir soykırım tartışmasına, Derik örneğinde, yaşanmış olaylardan, deneyimlerden ve tanıklıklardan da yararlanılarak katkı sunmaktır. Bunun yanında yeni kuşakların yaşanmış olayları hangi hafıza kanallarından beslendiği yapılan sözlü tarih görüşmeleriyle anlatılmaya çalışılmaktadır. Görüşme yapılan anlatıcıların aktardıkları öncelikli tutularak yapılan bu çalışmada, Derik’te halen yaşamakta olan yerli halkın , 1915 ile ilişkilendiği belli başlı hafıza mekanları olduğu gözlemlenmiştir. Bu hafıza mekanlarının yerelde toplumsal hafızayı nasıl şekillendirdiği ve zaman zaman gündelik yaşam pratiklerini de değiştirdiği anlatılmıştır. Bunun yanında 1915’te bir şekilde hayatta kalmayı başarmış Ermenilerin , ‘hayatı normalleştirme’ girişimleri ve yeniden hayatta kalma stratejileri sözlü tarih görüşmelerinin sonucunda ortaya çıkan verilerle anlatılmıştır. 1915’ten sonra da devam eden baskı ve bunun yarattığı korku sonucunda soykırım korkusunun sürekli olarak devam ettiği gözlemlenmiştir. Kıbrıs Olayları ve 1990’lı yıllarda yoğunlaşan çatışma ortamından dolayı Derik’ten göç eden Ermeniler’in Derik’e ve yaşananlara dair anlatılara da yer verilmiştir. Yapılan görüşmelerden elde edilen veriler aracılığıyla hem genel anlamda Kürtler’in hem de mikro alanda Deriklilerin ‘yüzleşme’ ve ‘yeniden bir arada’ yaşama dair düşünceleri ve algıları üzerinde durulmaktadır.”