4 ncü Ordu Komutanlığına
30 Nisan 1915
26 Nisan 1915 tarih ve 3519 numaralı şifreye cevaptır:
Ermeni Yardımsever Cemiyeti isminin, ifade ettiği anlamı gibi bir işlevi yoktur. Bu isim altında, Mısır’dan ve diğer memleketlerden birçok komitecinin Adana, Halep ve Suriye civarına giderek silâh alımına ve siyasî örgütlenmeye çalışmış oldukları anlaşılmıştır. Bu Cemiyet de diğerleri gibi siyasîdir. Başkan ve üyeleri de bu isim altında çalışan komitecilerden oluşan kimselerdir.
Osmanlı Hükûmeti
İçişleri Bakanlığı
Emniyet Genel Müdürlüğü
3096
Genel Karargâh İstihbarat İkinci Şube Müdürlüğüne
27 Nisan 1915 tarih ve 9499 numaralı tezkerenin cevabıdır. “Parigor Zagan” yani ”Yardımsever Cemiyeti” birkaç sene önce Mısır’da kurulmuştur. Kuruluş amacı, Ermeni milletinin düşünce seviyesini yükseltmek, okul açmak, tarım yöntemlerini geliştirmek ve genelleştirmek; kısacası Ermeni milletinin maddî ve manevî ihtiyaçlarını belirlemeye çalışmak ise de gerçekte bu, ancak görünürdeki bir programdır. Ermeniler arasındaki her türlü millî girişim, tabiatıyla siyasî bir amaca yönelik olduğu için, “Parigor Zagan”ın da bugün ismiyle hiçbir ilgisi kalmamıştır. Bu isim altında, Mısır’dan, diğer memleketlerden birçok komiteci Adana, Halep ve Suriye civarına gelerek silâh alımına ve siyasî örgütlenmeye çalışmışlardır. Bundan dolayı bu cemiyet de diğerleri gibi siyasîdir. Başkan ve üyeleri de bu isim altında faaliyette bulunan komitecilerden oluşan kimselerdir.
29 Nisan 1915
Emniyet Genel Müdürü
İsmail
Osmanlı Ordusu Başkomutanlığı
4 ncü Şube
27 Nisan 1915
Emniyet Genel Müdürlüğüne
Bogos Nubar Paşanın başkanlığındaki “Ermeni Yardımsever Hayır Cemiyeti”nin Suriye’nin her tarafında şubeleri tespit edilmiştir. Bu cemiyetin, devletin katındaki mahiyeti nedir? Takip edilerek tutuklanmaları gerekir mi? Acele olarak bildirilmesi rica olunur.
Osmanlı Ordusu
Başkomutanlığı
Numara
3519
Kudüs’ten Başkomutanlığa gelen şifredir. Bogos Nubar Paşanın başkanlığındaki Ermeni Yardımsever Hayır Cemiyetinin her tarafta şubeleri bulunmuştur. Bu cemiyetin devletin katındaki mahiyeti nedir? Kovuşturmada aşırıya gidilmemesi için durumun bildirilmesini rica ederim.
26 Nisan 1915
4 ncü Ordu Komutanı
Cemal
