Yazar: TURGAY SÖYLEMEZ
Danışman: Y.DOÇ.DR. ERGÜNÖZ AKÇORA
Yer Bilgisi: Fırat Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Anabilim Dalı
Konu: Tarih
Doktora Tezi (2002)
Özet: “Türkler Anadolu kapılarını Malazgirt zaferi ile açtıktan sonra Bizans’ın zulmü ile inleyen Ermeni toplumunun da kurtarıcısı olmuşlar asırlarca birlik, beraberlik, dostluk ve kardeşlik içinde içice yaşamayı başarmıştır. Türkler Ermenilerin din ve dillerine karışmamış, Türk alemi içindeki Müslüman olmayan azınlıklara tanınan hak ve imtiyazlar Ermenilere de tanınmıştır. Ermeniler, Türk alemi içinde hür ve bağımsız kalmış, kilise ve okulları vasıtasıyla devlet adamı, memur, sanatkar ve çiftçi yetiştirmiş zengin ve varlıklı bir azınlık olarak yaşamışlardır. Ancak Fransızlar, İngiliz ve Ruslar XVIII. yüzyıldan itibaren ayrılıkçı tohumlarını ekmeye başlamışlardır. Rusya, İngiltere, Fransa ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun teşvikiyle, imparatorluğu oluşturan milletler birbiri ardına bağımsızlık mücadelesine girmişlerdir. Nitekim Ermenilere bu güçlerce Doğu Anadolu’da bir Ermenistan devletinin kurulması vaat edilmiş ve Ermeni isyanlarına zemin hazırlanmıştır. Böylece, 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren bir “Ermeni sorunundan” bahsedilmeye başlamıştır. Bölgede Rusya’nın İşgallere başlaması ile Ermeni çeteleri de içerden harekete geçerek Osmanlı ordusuna arkadan saldırıya geçtikleri gibi köy ve kasabalarda yaşayan masum Müslümanları da katletmeye başlamışlardır. Ermeniler, Batılı devletlerin vaatlerine kanmış, I. Dünya Savaşı ve İstiklal Savaşı sırasında Türkleri büsbütün yıkmak ve yok etmek için düşmanlarla birleşmiş, Türk Ordusunu arkadan vurmaya kalkmışlardır. Ancak bu gün bu gerçeklere rağmen Ermeni çetelerinin savaş sırasındaki faaliyetlerini ve bunun bir parçası olarak bütün tarihi gerçekleri saptırmak suretiyle, soykırımına tabii tutuldukları iddiasıyla Türk Milletini karalamaya çalışmaları karşısında, Türk Milleti ve Devleti gerçekleri, belgeler ışığında ortaya koymak için böyle çalışmaları gerçekleştirmektedir.
Anahtar kelimeler: Ermeni, Kilise, misyoner, Asala, soykırım