Yazar: HAZEL KUL
Danışman: PROF. DR. MEHMET OKUR
Yer Bilgisi: Karadeniz Teknik Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Anabilim Dalı / Tarih Bilim Dalı
Konu: Tarih
Yüksek Lisans Tezi (2014)
Özet: “Önemli bir basın aracı olan gazeteler, tarih boyunca hem halkı eğitmek, hem kamuoyu oluşturmak hem de kamuoyuna yön vermek anlamında en etkili yöntem olmuş ve devrin büyük devletleri tarafından etkili bir şekilde kullanılmıştır. Bu açıdan bakıldığında Osmanlı Devleti ile olan ilişkileri 1786’ya kadar uzanan ve daha ziyade ticari unsurlara dayanan ABD, I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’ne karşı resmen savaş ilan etmemiş olmasına karşın savaş süresince ve sonrasında ABD basınında yer alan haberlerle Türkiye’nin doğusunda Ermeni Devleti fikrine sıcak bakan bir Amerikan kamuoyu yaratılmıştır. 1915 Ermeni Tehcirinden itibaren Ermenilerle yakından ilgilenmeye başlayan ABD basınında, bölgedeki Amerikan misyonerlerinden, Yakın Doğu Yardım çalışanlarından ve Ermenilerden gelen ancak gerçeklikle ilgisi olmayan haberler üzerinden sürekli ve programlı bir şekilde yapılan Ermeni propagandası ile ABD kamuoyunda bir Türk karşıtlığı oluşturulurken Ermenilerin bağımsız bir devlet kurmaları sağlanmaya çalışılmıştır. Bu faaliyetlerin bir sonucu olarak 30 Ekim 1918 Mondros Mütarekesi ile ABD basınında başlayan “Büyük Ermenistan” propagandası Paris, Londra ve San-Remo Konferanslarında Ermenistan mandası ile birleşerek devam etmiş ve Türk topraklarında bir Ermeni devleti için yapılan propaganda faaliyetleri ancak 2-3 Aralık 1920 Gümrü Antlaşması ile anlamını kaybetmiştir. “Amerikan Basınında Ermeni Meselesi (1918-1920)” adlı çalışma, araştırma kapsamına giren dönemde ABD basınında yer alan haberler, konu ile ilgili arşiv belgeleri, çeşitli kitap ve dergiler ile bu konu hakkında yapılmış tezlerden yararlanılarak hazırlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Ermeni Meselesi, Ermeni Propagandası, Büyük Ermenistan, ABD Basını, Amerikan Misyonerleri”