Türk-Ermeni ilişkileri masaya yatırılırken, 1915 Olayları bağlamında tehcir kavramı öne çıkar. Ancak bu kavram iki milletin 11. yüzyıl başlarına uzanan ilişkilerinde başlangıçtan itibaren önemli bir yere sahiptir. İran’dan kalkıp Anadolu’yu yurt edinmeye gelen Türkmenlerin bölgede karşılaştıkları ilk ve en kalabalık unsur Ermenilerdir.
Ermeniler, daha önce Arap hakimiyetindeki Doğu Anadolu topraklarında görece rahat bir yaşam sürerken, Bizans politikaları sonucu göç ettirilmiş, Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde yerleşmeye mecbur bırakılmışlardır. Tam bu dönemde Anadolu’ya yönelen Selçuklu akınlarıyla karşılarında Türkleri bulan Ermeniler, başlangıçta hem Bizans kuvvetlerinin yanında yer almışlar, hem de kendi güçleriyle akınlara karşı koymaya çalışmışlardır. Ancak Bizans’ın büyük akınlara kadar bölge halkını kaderine terk etmesi ve Ermenilerle aralarındaki dinsel sürtüşmeler zaman içinde Ermenilerin Türk fetihlerine karşı ya tarafsız kalmasına ya da Bizans karşısında Türklerin yanında yer almasına zemin hazırlamıştır. Bunlara dayanarak Bizans’ın tehcir ve iskân politikalarının Türk-Ermeni ilişkilerinin başlangıcında kilit önemde olduğu söylenebilir.
Ayrıntılı bilgi için: http://dunyasavasi.ttk.gov.tr/upload/files/Ermeni_Kulliyat/2-Cilt/11-Mehmet-ERSAN.pdf