Ermeni silahlı örgütleriyle Rus ordusu arasında nasıl bir ilişki vardı? 1914 yılında dünyanın dört bir yanından Ermeniler, Rus ordusuna katılmak için başvurularda bulunuyordu. Bunların arasında askerlik tecrübesi olanlar orduya alındılar ve Rus ordusu komutasındaki Ermeni birliklerini oluşturdular. Birliklerin Rus ordusundan edinip sakladıkları silahlar Anadolu’nun çeşitli yerlerindeki gizli depolar...

İskan bölgelerine doğru hareket eden Ermeni kafileleri eşkiya saldırılarının odağı olmuş, bu saldırılarda çok sayıda insan hayatını kaybetmiştir. Saldırılarla ilgili olarak Osmanlı Devleti 1673 kişiyi yakalamış ve Divan-ı Harp’te yargılamıştır. öte yandan salgın hastalıklar ve açlık yüzünden de binlerce ölüm gerçekleşmiştir....

Savaş şartlarında kendi başlarına bırakılan kadınlar amele taburlarında ya da fabrikalarda hayata tutunma mücadelesi veriyorlar. çalışma şartlarının düzeltilmesi için greve gidenler olduğu gibi geçinebilmek için çeşitli yollara başvuranlara da rastlanılıyor....

24 Nisan tutuklamaları kapsamında başta İstanbul olmak üzere, Urfa, Diyarbakır, Sivas, Erzurum gibi bölgelerde çok sayıda silah, cephane ve bomba ele geçirilmiştir. Tutuklanan Ermenilerin Taşnak, Hınçak ve Ramgavar gibi örgütlerin silahlı mücadele taraftarı önde gelen üyeleri olduğu Alman ve İngiliz istihbarat raporlarında da belirtilmektedir....

Sevk ve İskan Kanunu’ndan muaf olan Ermeniler arasında asker aileleri, sağlık hizmetlerinde görevli olanlar, Katolik ve Protestanlar sayılabilir. Fakat bunların arasındaki silahlı komite üyeleri sevke tâbi tutuluyor....

Sevk ve İskan Kanunu’nun kabulünden sonra Osmanlı hükümeti, savaş halinde olmasına rağmen, Sevk ve İskan Komisyonu Müdüriyeti bütçesine 68 milyon kuruş, Sıhhiye Nezareti bütçesine ise 13 buçuk milyon kuruş ek ödenek veriyor. Bu paralarla Halep’te 650 yataklı bir hastane yapılıyor, sevk yollarına fırınlar kuruluyor ve zorunlu göçe tabi olan Ermenilere gündelikler veriliyor....